İngiltərə vizası almaq bir çox azərbaycanlı səyahətçi üçün böyük bir addımdır. Çünki bu viza, yalnız Böyük Britaniyaya deyil, bəzən digər Avropa ölkələrinə səyahət planlarını da formalaşdırır. Lakin bir çox insanın ağlında eyni sual yaranır: İngiltərə vizası ilə Avropaya getmək mümkündürmü? Bu sualın cavabı isə düşündüyünüz qədər sadə deyil.
Avropa ölkələrinin əksəriyyəti Şengen zonasına daxildir və İngiltərə bu zonanın bir hissəsi deyil. Yəni, İngiltərə vizası sizi birbaşa Avropa İttifaqına və ya Şengen məkanına keçid hüququ ilə təmin etmir. Buna baxmayaraq, bəzi istisnalar, tranzit halları və xüsusi ölkələr bu qaydanı bir qədər yumşalda bilər. Bu yazıda həm hüquqi, həm praktiki tərəfdən İngiltərə vizası ilə Avropaya səyahətin mümkün olub-olmadığını, hansı hallarda bu keçidin icazəli olduğunu və səyahət planınızı necə düzgün qurmağı addım-addım izah edəcəyik.
Əgər siz də İngiltərə vizası ilə Avropanı kəşf etmək istəyirsinizsə, bu yazı bütün suallarınıza aydınlıq gətirəcək və səfər planınızı daha peşəkar şəkildə hazırlamağınıza kömək edəcək.
İngiltərə Vizası ilə Avropaya Gediş Mümkündür?
İngiltərə vizası əldə edən bir çox səyahətçi üçün növbəti sual adətən belə olur: bu viza ilə digər Avropa ölkələrinə də gedə bilərəmmi? Xüsusilə ilk dəfə viza alanlar, İngiltərə və Avropa İttifaqı arasındakı fərqi tam anlamadığından bu mövzu tez-tez qarışıqlıq yaradır. Əslində isə, İngiltərə vizası sizi birbaşa Avropa qapılarını açan sənəd deyil, çünki Böyük Britaniya artıq Şengen zonasına daxil deyil.
Bu o deməkdir ki, İngiltərə vizası ilə Fransa, Almaniya, İtaliya və ya İspaniya kimi ölkələrə səfər etmək üçün ayrıca Şengen vizası almaq lazımdır. Lakin bəzi hallarda məsələn, tranzit uçuşlar, Karib dənizindəki Britaniya adaları və ya İrlandiya ilə birgə vizalar kimi xüsusi istisnalar mümkündür.
Birləşmiş Krallıq Turizm Vizası
Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya, Avropada yerləşsə də, hazırda nə Şengen zonasına, nə də Avropa Birliyinə üzv deyil. Birləşmiş Krallıq heç vaxt Şengen müqaviləsinə qoşulmayıb və 31 yanvar 2020-ci ildə Avropa Birliyindən ayrılaraq yeni bir mərhələyə keçib. Bu dəyişiklikdən sonra, 1 yanvar 2021-ci ilədək Birləşmiş Krallıq və Avropa Birliyi arasında keçid dövrü tətbiq olunub.
Birləşmiş Krallıq vizası müxtəlif növlərdə təqdim olunur. Səyahət məqsədinizə uyğun olaraq, tək girişli və ya çoxgirişli vizaları seçə bilərsiniz. Qısa müddətli vizalar yalnız ilk səfərinizi əhatə edir, amma çoxgirişli vizalarla daha uzunmüddətli səfərlər etmək mümkündür. Ayrıca, uzunmüddətli vizalar, məsələn, ikiillik, beşillik və onillik variantları da mövcuddur.
Birləşmiş Krallıq vizası ümumiyyətlə 6 aylıq müddətə verilir, yəni vizanı aldıqdan sonra ölkədə 6 ay müddətinə qalmaq imkanı əldə edirsiniz. Həmçinin, çoxgirişli vizalarla daha uzun müddətli qalmağı planlaya bilərsiniz. Viza müraciətində ən vacib faktorlardan biri, səyahət məqsədiniz və planlaşdırdığınız səfər müddətidir.
Birləşmiş Krallıq Vizası Müraciəti üçün Sənədlər Toplusu
Birləşmiş Krallıq vizasına müraciət edərkən siz aşağıdakı sənədləri təqdim etməlisiniz:
- Xarici pasportunuzun orijinalı və birinci səhifəsinin surəti
 - Əgər varsa, əvvəlki vizalarınızın və giriş-çıxış möhürlərinizin surətləri
 - Şəxsiyyət vəsiqənizin surəti
 - İş yerindən arayış* və əgər varsa, maaş kartından çıxarış (təhsil alan şəxslər üçün təhsil müəssisəsindən arayış*)
 - Adınıza olan bank hesabından arayış* (Məbləğ barədə aşağıda detallı məlumat qeyd olunub)
 - Adınıza olan bank hesabından ən azı son 3 ayın çıxarışı
 - Əgər varsa, adınıza olan mülklərin çıxarışlarının* və maşınınızın texpasport kopyası
 - Mülki vəziyyətinizin sübutu* (Ailəlisinizsə, nikah haqqında şəhadətnamənizin, 18 yaşdan aşağı uşaqlarınız varsa, doğum haqqında şəhadətnamələrinin və ya nikahınız pozulubsa, nikahın pozulmasına dair sənədin surəti)
 - Səyahətiniz üçün etdiyiniz aviabilet bronları
 - Səyahətiniz üçün etdiyiniz otel rezervasiyaları
 - İngilis dilində doldurulmuş ərizə forması
 - Əgər turistik yox, işgüzar səfərlə bağlı vizaya müraciət olunursa, bu halda həmin iş, tədbir və ya görüşlə bağlı rəsmi dəvət məktubu.
 
Üzərində “*” işarəsi ilə qeyd etdiyimiz sənədlər səfirliyə ingilis dilində təqdim olunmalıdır. Əgər siz sənədin orijinalını ingilis dilində yox, azərbaycanca əldə etmisinizsə, bu halda mütləq şəkildə bu sənədlərin hər biri notarial qaydada ingilis dilinə tərcümə və təsdiq edilərək səfirliyə təqdim olunmalıdır.
Bank hesabınızdakı məbləğ sizin göstərdiyiniz səyahət tarixlərinizdən, yəni Birləşmiş Krallıqda qalacağınız müddətdən, bron elədiyiniz uçuş biletləri və otellərin qiymətindən və s. asılı olaraq dəyişir. Ümumilikdə məsləhətdir ki, bir həftəlik səyahət üçün bank hesabınızda minimum 4.000-5.000 AZN (eyni qaydada avro və ya ABŞ dolları ekvivalenti keçərlidir) aralığında məbləğ göstərəsiniz. Bu məbləğ sizin səyahət planınızı tam əhatə etməlidir. Məbləği hesablayarkən bilet və otel bronlarınızın qiyməti ilə ölkə ərazisində qalacağınızı göstərdiyiniz hər gün üçün ortalama 70-80 funt gündəlik xərci cəmləyə və aldığınız rəqəmdən biraz daha yüksəyini nəzərdə tuta bilərsiniz.
Siz əgər, sahibkar kimi fəaliyyət göstərirsinizsə, iş yerindən arayışı əvəz edəcək sənədləri (VÖEN-in surəti, Vergilər Nazirliyindən dövriyyəniz haqqında verilmiş arayış, şirkətinizin reyestrdən çıxarışı) səfirliyə təqdim edə bilərsiniz. Əgər siz işləmirsinizsə, təhsil alırsınızsa və ya hər bir halda səfərinizin xərclərini qarşılamaq üçün başqa bir şəxsi sponsor göstərirsinizsə, bu halda həmin şəxsin şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti, iş yerindən arayış (əgər sahibkardırsa, yuxarıda sadalanan sənədlər), bank hesabından arayış və çıxarış (bu bank hesabı həm sizin adınıza, həm də sponsorun adına ola bilər), əgər ailəvi bağınız varsa, bunu təsdiq edən sənədi (məsələn, valideyninizdirsə, özünüzün doğum haqqında şəhadətnaməniz, qardaş və ya bacınızdırsa, ikinizin də doğum haqqında şəhadətnamələriniz və s.) və sponsorluq haqqında kağız səfirliyə təqdim olunmalıdır. Əgər müraciət edən şəxs 18 yaşdan aşağıdırsa, bu halda tək səyahət etdiyi halda hər iki valideynindən və ya valideynlərindən biri ilə səyahət etdiyi halda isə digər valideynindən ölkədən çıxmasına dair icazə sənədin surətini də viza müraciəti zamanı təqdim etmək lazımdır.
Qeyd edək ki, VÖEN, Vergilər Nazirliyindən dövriyyə haqqında arayış, şirkətinizin reyestrdən çıxarışı və ya sponsorluq kağızı, icazə kağızı kimi sənədləri təqdim etdiyiniz halda da bu sənədlərin hər birini notarial qaydada ingilis dilinə tərcümə və təsdiq etdirməlisiniz.
Tez-tez verilən suallar (FAQ)
1. İngiltərə vizası ilə Avropaya gediş mümkündürmü?
Xeyr, İngiltərə vizası ilə Şengen və ya Avropa İttifaqına daxil olan ölkələrə səyahət etmək mümkün deyil. İngiltərə Şengen zonasına daxil olmadığından, Fransa, Almaniya, İtaliya, İspaniya kimi ölkələr üçün ayrıca Şengen vizası tələb olunur. Lakin bəzi istisna hallarda məsələn, İrlandiya ilə birgə viza proqramı və ya tranzit keçidlər zamanı qısa müddətli giriş imkanı ola bilər.
2. İngiltərə vizası ilə İrlandiyaya getmək mümkündürmü?
Bəzi ölkələrin vətəndaşları üçün “British-Irish Visa Scheme (BIVS)” adlı proqram mövcuddur. Bu proqram çərçivəsində İngiltərə vizası ilə İrlandiyaya, yaxud əksinə, İrlandiya vizası ilə İngiltərəyə səyahət etmək mümkündür. Amma bu, yalnız müəyyən ölkələr və vizalar üçün keçərlidir, hər kəsə şamil edilmir.
3. İngiltərə vizası ilə Şengen vizası eyni şeydirmi?
Xeyr. İngiltərə vizası və Şengen vizası tamamilə fərqli sistemlərdir. Şengen vizası 27 Avropa ölkəsinə səyahət üçün etibarlıdır, İngiltərə vizası isə yalnız Böyük Britaniya (İngiltərə, Şotlandiya, Uels və Şimali İrlandiya) üçün keçərlidir.
4. İngiltərə vizası ilə hansı ölkələrə səyahət etmək olar?
Əsasən yalnız Böyük Britaniya daxilində yəni London, Manchester, Edinburq, Kardiff və Belfasta səyahət edə bilərsiniz. Bəzi istisna hallarda isə İrlandiya, Karib dənizi adaları (məsələn, Cayman Islands, Bermuda) və Türkiyə (e-viza ilə) kimi ölkələrə qısamüddətli giriş imkanı yarana bilər.
5. İngiltərə vizası ilə tranzit olaraq Avropadan keçmək olarmı?
Bəli, bəzi hallarda mümkündür. Əgər başqa ölkəyə gedərkən Avropa hava limanında qısa müddətli tranzit dayanacağınız varsa, bu, hava limanının tranzit zonasını tərk etmədiyiniz halda mümkündür. Lakin bəzi ölkələr (məsələn, Fransa və Almaniya) tranzit üçün belə ayrıca viza tələb edə bilər. Buna görə uçuşdan əvvəl hava yolu və ölkənin tranzit qaydalarını yoxlamaq vacibdir.
Birləşmiş Krallığa Viza Dəstəyi
Birləşmiş Krallıq bəziləri üçün xəyal kimi görünsə də, sizin üçün reallıq ola bilər!